Aan de hand van Bach

Iedere keer ben ik weer verbaasd over de ongelooflijke schoonheid van deze muziek. Even vaak ben ik verbaasd over de absurditeit van de teksten, waaruit Bach zijn inspiratie putte! Hoe is het mogelijk! Was Bach nou gek of zijn wij het? Hoe is het mogelijk dat wij zó gek op Bach zijn, maar dat we niets kunnen worden met de verbale pennevruchten uit die tijd, zonder welke de cantates niet zouden bestaan. Van het continuospelen lig ik niet (meer) wakker, van het praatjes-maken wel. Op een tijdstip dat een normaal mens ligt te slapen zit ik klaarwakker achter mijn partituur in de bovengeschetste verbazing: hoe is het mogelijk! Zo schreef Gert Oost in 1992 na 25 jaar begeleiden van Bachs kerkcantates. Al die jaren begeleidde hij als organist de maandelijkse uitvoering van deze cantates in de Utrechtse Geertekerk. Vele malen verzorgde Gert Oost ook de uitleg, die steeds aan de uitvoering voorafgaat. Zijn aanvankelijke worsteling met de teksten van Bachs cantates veranderde in de loop van de jaren steeds meer in een verzoening met de diepe inhoud die erachter schuilgaat en die zo bijzonder door Bach muzikaal wordt onderstreept. In dit boek zijn de teksten over 54 cantates gebundeld. Een cantate voor iedere zondag en twee voor de grote kerkelijke feesten: een volledige gang door het (kerkelijk) jaar. De teksten dragen een heel persoonlijk karakter, geschreven door een man uit de praktijk, tevens musicoloog en muziektheoreticus, met een grote voorkeur en liefde voor Bach, maar ook iemand die van jongsaf aan betrokken was bij de kerk en de kerkmuziek. Iedere uitleg bevat gegevens over ontstaan, tekstdichter en eerste uitvoering de liturgische context: lezingen, koralen en andere gegevens over de betreffende zondag van het kerkelijk jaar volledige tekst en opgave van de vocale en instrumentale bezetting en illustrerende notenvoorbeelden. Gert Oost (1942-2009) studeerde orgel bij de grote Bachkenner Anthon van der Horst aan het Amsterdams Conservatorium en muziekwetenschap aan de Universiteit Utrecht. Bijna veertig jaar bespeelde hij het orgel in de Utrechtse Bach Cantate Diensten. Daarnaast was hij titulair organist van de Gotische zaal in Den Haag (Bätz-orgel uit 1842), organist van de Universiteit Utrecht (Hinsz-orgel uit 1739) en vaste begeleider van de Schola Davidica Utrecht. Voor dit in Engelse kerkmuziek gespecialiseerde koor schreef hij een groot aantal composities, o.a. de Kerkopera \x{0091}Visions of Heaven\x{0092} (1998).