Bestuur onder vuur

In het Nederlandse bedrijfsleven is sprake van een vertrouwenscrisis. Aandeelhouders leggen zich niet langer klakkeloos neer bij plannen van het bestuur van een bedrijf. De loyale, sommigen zeggen schaapachtige, volgzaamheid heeft plaatsgemaakt voor een assertieve houding waarbij de eigen belangen worden nagestreefd. Dit leidt tot heftige confrontaties. Shell, Stork, ASM International, Ahold en recentelijk ABN Amro zijn voorbeelden van bedrijven waar bestuur en aandeelhouders diametraal tegenover elkaar staan.

Het geval VNU is bijzonder. Het is de eerste keer dat aandeelhouders een belangrijke strategische beslissing van een bestuur resoluut afkeuren. De hevige confrontatie tussen bestuur en aandeelhouders en de uiteindelijk onvermijdelijke overname van VNU zelf zijn uniek in de Nederlandse verhoudingen en een schoolvoorbeeld van het dilemma waarmee bedrijven wereldwijd te maken hebben. Wie is de baas in het bedrijf en wie neemt de strategische beslissingen, het management of de eigenaars?

Bestuur onder vuur laat zien waartoe het ontbreken van een constructieve dialoog tussen bestuur en aandeelhouders kan leiden. Het is een zorgvuldige reconstructie van de verwikkelingen rond VNU en van de keuzes van de mensen die met hun eigenaardigheden een beslissende invloed hebben gehad op een bedrijf en al zijn medewerkers.

Bert van Dijk en Joost van Mierlo zijn journalist bij Het Financieele Dagblad. Door tientallen gesprekken met direct betrokkenen hebben zij een nauwgezet verslag kunnen schrijven over de geruchtmakendste clash tussen bestuur en aandeelhouders uit de Nederlandse bedrijfsgeschiedenis.