De doem van eer

De AEbelina
Het mooiste, snelste skûtsje van de negentiende eeuw was de AEbelina. Een secuur ontworpen replica van dit verdwenen schip is in de jaren 2004 – 2009 onder leiding van Johan Prins gebouwd bij het Skûtsjemuseum op ‘De Stripe’ in Earnewâld. Opdrachtgeefster is de Stifting Houten Skûtsje.
De AEbelina, later ‘Dorp Grouw’, was een houten fearskipke van ruim elf meter lang, dat een beurtdienst voer van Grouw op Leeuwarden. Daarnaast deed het geregeld mee in wedstrijden. Het was zo snel dat het meermalen van deelname werd uitgesloten.
Dit skipke werd in 1861 gebouwd door de legendarische Eeltje Holtrop van der Zee. Hij bouwde het ‘op de koop’; een opdrachtgever had hij er niet voor, maar het werd na tewaterlating vlot gekocht door Jentje Zuidema. Later kwam het in handen van de reus Wiebe Peekema. Beide eigenaren-schippers wonnen er een schat aan prijzen mee.
Met de herbouw van de AEbelina heeft de houtbouw in Fryslân er een monumentaal symbool van edel vakmanschap bij. Bovendien is het schip een eresaluut aan de schipperij, door de eeuwen heen zo belangrijk voor deze provincie. Het herinnert daarnaast aan de oerjaren van het wedstrijdzeilen met ‘vracht- en beurtschepen’, waar het huidige Skûtsjesilen tot vandaag de dag aan herinnert.
Het Earnewâldster houtbouwproject is royaal gesubsidieerd door overheden en particulieren. De provincie Fryslân leverde de grootste financiële bijdrage, de gemeente Tytsjerksteradiel kwam ook royaal over de brug. Daarnaast werd het project mogelijk gemaakt door tal van grote en kleinere sponsoren, van wie sommigen een bijdrage in natura, bijvoorbeeld eikenhout of transport, leverden.
Volgens plan gaat de nieuwe AEbelina op 22 augustus 2009 tewater. Dan kunnen kenners en liefhebbers met eigen ogen zien hoe mooi zo’n houten schip vaart.
Speciaal rond dit project is een prachtig, rijk geïllustreerd boek gemaakt, met een compleet overzicht van het bouwproces en een beknopte geschiedenis van het Skûtsjemuseum. Dit bestond in oktober 2007 tien jaar.