Een uitmuntend letterkundig kunstenaar

Over weinig Nederlandse schrijvers is in kritiek en commentaar zoveel onzin uitgestort als over Jacob Israël de Haan, over zijn persoon zowel als over zijn werk. Zette De Haan zich in voor de politieke gevangenen in tsaristisch Rusland, dan sprak zijn biograaf van: 'fratsen'. De Haan nam het op voor een vervolgde Duitse edelman; de commentator noemde hem: 'onmatig in het maken van gebaren'. De Haan kreeg in 1908 op grind van zijn romans een Berufsverbot opgelegd; de kritiek schreef: 'Hoofdonderwijzers vertrouwden hun pupillen niet meer toe aan de ongetwijfeld al te begerige handen van de onderwijzer De Haan'. Ook van zijn werk werd een belangrijk deel consequent mishandeld. Insinuaties moesten voor interpretaties doorgaan. Van De Haan is een karikatuur in omloop gebracht.