Thee of koffiesurrogaat

Joodse kinderen overleefden de oorlogVele tientallen joodse kinderen overleefden de Tweede Wereldoorlog als onderduikertjes in de Friese Zuidwesthoek. Ze vonden onderdak in boerderijen, grote huizen en kleine arbeiderswoningen, bij alle soorten mensen. Bij de overwegend blondharige en blauwogige Friezen werden bij voorkeur blonde Joodse kinderen geplaatst, in code aangeduid als ‘theesurrogaat’. De donkere ‘koffiesurrogaat’ging zoveel mogelijk naar het Zuiden des lands. Omdat die in de meerderheid waren, kwamenze ook wel in het Noorden terecht, dan bleekte men eerst hun haren. De indrukken die ze als kinderen met een nieuwe identiteit opdeden, bleken onuitwisbaar. Hartverscheurend was soms het afscheid toenze na de oorlog weer van hun pleegouders werden gescheiden. De schrijfster heeft een aantal van hunverhalen opgetekend. Dit met warmte en zorg geschreven menselijk document werpt in menigopzicht een nieuw licht op het georganiseerde verzet tegen de jodenvervolging in de TweedeWereldoorlog, en op de houding van vaak anoniem gebleven jodenhelpers. Zo geeft dit boek op boeiende wijze ‘vlees en bloed’ aan feiten en cijfers uit de zwartste jaren van onze geschiedenis.